نحوه کود دهی و زمان مصرف کود در پاییز و زمستان یسیار مهم است چرا که در فصل قبل درخت کل انرژی خود را صرف رشد و تولید میوه کرده است پس لازم است برای جبران انرژی از دست رفته و تولید محصول بیشتر در سال آینده، عمل چالکود درختان را با کود های با کیفیت و در زمان مناسب انجام دهیم.
چالکود به روشی گفته می شود که در آن با ایجاد چاله هایی با عمق مناسب در زیر سایه انداز درخت کود های آلی و شیمیایی در نزدیک سطح ریشه قرار می گیرد. این روش یکی از بهترین راه های تغذیه درختان میوه است.
در زمان مصرف کود به چه نکاتی توجه کنیم؟
- مقدار مصرف کود ها به نوع بافت خاک، سن درخت، میزان عناصر موجود در خاک و نوع درخت بستگی دارد.
- درختان هسته دار به میزان عناصر غذایی بیشتری نسبت به درختان دانه دار نیاز دارد.
- میزان مصرف کود به سن درخت بستگی دارد و با افزایش سن درخت مقدار کود مورد استفاده نیز افزایش می یابد. البته در یک سنی این مقدار ثابت می ماند.
- خاک های حاصلخیز و غنی از عناصر غذایی نسبت به خاک های فقیر کود بیشتری نیاز دارند.
- درصد مواد آلی خاک نیز در میزان کوددهی موثر است هرچه درصد مواد آلی بیشتر باشد خاک حاصلخیزتر است و به عناصر غذایی کمتری نیاز است.
- خاک های سبک به دلیل آبشویی بالای عناصر غذایی نیاز کودی بیشتری دارند.
- همیشه خاک با کمبود عناصر مواجه نیست گاهی ممکن است خاک دچار بیش بود عناصر میکرو یا ماکرو شده باشد.
- بهتر است قبل از کود دهی میزان عناصر غذایی موجود در خاک و نوع بافت آن با آنالیز خاک مشخص شود.
زمان مناسب برای چالکود
زمان مناسب برای چالکود زمستانه بسته به نوع کود مورد استفاده دارد. درصورتی که فقط از کود های آلی استفاده می شود بهتر است از اواخر پاییز تا اواسط زمستان استفاده شود تا زمان کافی برای جذب بهتر در فصل بهار داشته باشد.
زمان مصرف کودهای شیمیایی در چالکود بستگی به میزان و سرعت حلالیت کود دارد درصورتی که از کود های با حلالیت بالا استفاده میکنید بهتر است در انتهای فصل زمستان یا در ایتدای فصل رشد مورد استفاده قرار گیرد اما در صورتی که کود های مورد استفاده حلالیت پایینی دارند در انتهای فصل پاییز تا اواسط فصل زمستان مصرف گردد.
از چه نوع کود هایی می توان در چالکود استفاده کرد؟
میزان و نوع کود مورد استفاده بر اساس آنالیز خاک توصیه می شود . مخلوطی از کود کمپوست و کود های شیمیایی می تواند ترکیب مناسبی برای چالکود باشد. میزان و نوع کود های مورد استفاده بایستی به گونه ای باشد که تمامی عناصر غذایی در تعادل باشند.
نحوه چالکود کردن درختان
نحوه اجرای چالکود بستگی به نحوه کاشت درخت، نوع سیستم آبیاری و سن درخت دارد. نکته مهم و اصولی در چالکود کردن این است که کود بایستی در نزدیکی ریشه های فعال گیاه قرار گیرد. معمولاً ریشه هایی که آب و عناصر غذایی را جذب می کنند بیشتر در یک سوم انتهایی سایه انداز قرار دارند و بهتر است مسیر جریان آب یا سیستم های قطره ای در این قسمت قرار گیرند تا آب و عناصر غذایی به خوبی جذب گیاه شوند. محل قرار گیری کود در سیستم قطره ای بایستی نزدبک قطره چکان ها باشد.
برای مشخص شدن محل دقیق کوددهی اگر سایه انداز درخت را به شکل یک دایره در نظر بگیریم و شعاع آن را به سه قسمت تقسیم کنیم قسمت سوم (بخش بیرونی) بهترین مکان برای قرار گرفتن کود می باشد..
تعداد چاله نیز بر اساس سن درخت محاسبه می شود برای مثال در درختان دو تا چهار سال دو تا سه چاله کافی است و با افزایش سن درخت تعداد چاله نیز افزایش می بابد.
در هنگام حفر چاله بایستی به چه نکاتی توجه کرد؟
- عمق چاله بسته به سن درخت و نوع بافت خاک از 5 تا 50 سانتی متر می باشد
- ریشه در خاکهایی که به سختی در آن نفوذ می کند در سطح قرار دارد.
- هنگام حفر چاله ها دقت کنید به ریشه های فعال اسیبی نرسد
- در زمستان و در هوای سرد ریشه ها نبایستی در معرض تنش دمایی قرار گیرند پس از حفر چاله بلافاصله کود دهی انجام شود و سطح ریشه را با خاک بپوشانید تا سرما به ریشه آسیب نزند.
- کمپوست خریداری شده بایستی فاقد بذر علف هرز، عامل بیماریزا و تخم حشرات باشد تا خسارت به درختان به حداقل برسد.
مزایای استفاده از کود کمپوست در چالکود درختان
کود کمپوست علاوه بر تامین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه، بافت خاک را نیز اصلاح می کند کمپوست به دلیل جذب رطوبت بالا در خاک های سبک ظرفیت نگهداری آب را نیز افزایش میدهد این ویژگی باعث می شود میزان مصرف آب کاهش یابد و رطوبت خاک به مدت بیشتری در خاک حفظ شود عناصر موجود در خاک برای جذب به آب نیاز دارند به همین دل جذب عناصر غذایی خصوصآ کودهای پتاسه و برخی از عناصر میکرو را افزایش میدهد. از طرفی با اضافه کردن کود کمپوست به خاک میکرو ارگانیسم های خاک نیز افزایش می یابد افزایش جمعیت میکرو ارگانیسم ها می تواند باعث بهبود کیفیت خاک شود و به گیاه در جذب عناصر غذایی کمک می کند.
انواع مختلفی کود کمپوست در ایران تولید می شود که به نوع مواد اولیه و نحوه فراوری آن بستگی دارد به همین دلیل کیفیت های متفاوتی در بازار وجود دارد.